We leven in een prestatiegerichte samenleving waarin de lat steeds hoger lijkt te liggen. Veel mensen voelen zich opgejaagd en uitgeput, zonder precies te weten waarom. Wat als die voortdurende druk eigenlijk een diepere oorzaak heeft? Wat als de prestatiedrang die ons op de been houdt, in feite een teken is van onopgeloste trauma’s die ons lichaam al jaren met zich meedraagt?
De fysieke signalen van onverwerkt trauma
Iedereen kent het wel: die onverklaarbare vermoeidheid aan het einde van de dag, zelfs als je niet fysiek actief bent geweest. Of die spanning in je schouders die nooit echt weg lijkt te gaan, hoe vaak je ook naar de masseur gaat. Misschien heb je vaak buikpijn of maagkrampen zonder duidelijke medische reden, of voel je een constante druk op je borst als je onder stress staat. Soms merk je dat je ademhaling oppervlakkig en hoog in je borst zit, wat die druk alleen maar versterkt. Je hoofd voelt zwaar en vermoeid, je hebt moeite om je te concentreren, en soms lijkt het alsof je ogen droog zijn en je scherpte ontbreekt. Misschien ervaar je hoofdpijn of zelfs migraine, of voel je dat je handen trillen als je iets spannends of stressvols moet doen.
Dit zijn geen toevallige symptomen. Ze kunnen allemaal signalen zijn dat je lichaam iets met zich meedraagt wat je hoofd misschien niet bewust erkent: trauma. Trauma zet zich vast in het lichaam en uit zich op allerlei manieren die we vaak niet meteen als zodanig herkennen. Wat begint als kleine fysieke klachten, kan een teken zijn van dieperliggende, onbewuste emotionele pijn.
´Trauma zet zich vast in het lichaam en uit zich op allerlei manieren die we vaak niet meteen als zodanig herkennen. Wat begint als kleine fysieke klachten, kan een teken zijn van dieperliggende, onbewuste emotionele pijn.´
De impact van onverwerkte emoties
Trauma komt in vele vormen, van grote, schokkende gebeurtenissen zoals oorlog, geweld of seksueel misbruik, tot kleinere, subtielere ervaringen zoals emotionele verwaarlozing. Trauma klinkt vaak heel groot en zwaar, maar we onderscheiden twee soorten: trauma met een grote T en trauma met een kleine t. Grote trauma’s laten diepe littekens na, maar kleinere trauma’s, zoals een gebrek aan emotionele aandacht of het niet gezien worden als kind, kunnen net zo goed een blijvende impact hebben op hoe we ons voelen en gedragen.
Kinderen die opgroeien zonder voldoende emotionele aandacht, leren al vroeg dat ze harder moeten werken om gezien te worden, of zich moeten aanpassen aan de verwachtingen van anderen. Dit kan later leiden tot een constante prestatiedrang of het gevoel nooit goed genoeg te zijn. Als kind filter je niet wat er gebeurt. In de eerste jaren van je leven neem je alles ongefilterd in je op, waarbij je loyaal bent aan je ouders en vaak eerder aan jezelf twijfelt dan aan hen. Je ontwikkelt overlevingspatronen, zoals het aanpassen aan gedrag dat gewenst lijkt in plaats van contact te maken met je eigen gevoelens.
Zo kan een meisje dat opgroeit in een emotioneel afstandelijk gezin de overtuiging ontwikkelen dat ze altijd de ‘pleaser’ moet zijn om liefde en aandacht te verdienen. Of een jongen leert dat “echte mannen niet huilen,” en onderdrukt daardoor zijn emoties. Deze patronen blijven vaak onbewust actief in het volwassen leven, wat kan leiden tot stress, vermoeidheid of fysieke klachten, zonder dat we direct de link leggen met onze jeugd.
Culturele invloed en prestatiedrang
Opgroeien in een gezin waar materieel alles aanwezig is—een mooi huis, vakanties, luxe—maar waar geen ruimte is voor emotionele verbinding, kan net zo goed trauma vormen. Misschien heb je nooit echt gesprekken gehad met je ouders en leerde je al jong dat emoties iets zijn wat je beter kunt negeren. Het patroon van “ik moet hard werken om gezien te worden” ontstaat vaak op die manier. Misschien voelde je je verantwoordelijk voor het welzijn van anderen, waardoor je als volwassene gericht blijft op de behoeften van anderen, maar nauwelijks op die van jezelf.
Dit wordt versterkt door de cultuur waarin we leven. In Nederland heerst van oudsher een nuchtere, prestatiegerichte mentaliteit. “Doe maar normaal, dan doe je al gek genoeg” is diep verankerd in onze samenleving. Dit zorgt ervoor dat emoties worden weggestopt en kwetsbaarheid wordt vermeden. Prestatiedrang lijkt een manier om controle te houden, maar uiteindelijk raakt je lichaam uitgeput.
De oplossingen: wat kun je doen?
Er zijn effectieve manieren om met trauma om te gaan en je lichaam te helpen herstellen. Als coach bij Praktijk Magistraal werk ik met een ervaringsgerichte methodiek om trauma en patronen in kaart te brengen. Het begint met bewustwording: erkennen dat je lichaam trauma heeft opgeslagen en dat het tijd is om dat los te laten.
Vaak vermijden we ongemakkelijke gevoelens door afleiding te zoeken of eroverheen te praten. Toelaten betekent dat je erkent dat iets niet prettig voelt en jezelf de ruimte geeft om dat gevoel te ervaren. Mijn aanpak richt zich niet op eindeloos praten, maar op voelen en ervaren wat er in je lichaam gebeurt. Pas als je dat gevoel volledig toelaat, kan er heling plaatsvinden. Je lichaam weet vaak wat je hoofd heeft verdrongen, en door die emoties te voelen, kun je trauma stap voor stap loslaten.
Met methodes zoals lichaamsgerichte therapie of EMDR kan ik je helpen om op een diep niveau aan trauma te werken. Dit zijn praktische en effectieve manieren om in contact te komen met je lichaam. Zelfredzaamheid staat centraal: jij hebt de tools om jezelf te helen, en ik begeleid je om patronen en blokkades in kaart te brengen. Het echte werk doe je zelf.
Beweging is een belangrijk onderdeel van dit proces. Dansen, yoga, ademhalingsoefeningen zijn goede aanvullingen – ze helpen je lichaam te ontladen van wat het jarenlang heeft vastgehouden. Door je te richten op plekken waar spanning is opgebouwd, zoals je heupen, buik, rug en schouders, kun je dieperliggende emoties loslaten.
Mijn rol als coach is om je te begeleiden in dit proces, zodat je leert voelen wat je lichaam al weet. Door bewust en ervaringsgericht aan de slag te gaan, kun je trauma’s loslaten en vrijer leven.
Je lichaam weet vaak wat je hoofd wil vergeten, en door dat te voelen, kunnen we trauma stap voor stap loslaten.
Durf te bewegen
Er rust een taboe op het woord trauma. We associëren het met iets groots en dramatisch, terwijl veel mensen niet beseffen dat ook de kleinere ervaringen diepe littekens kunnen achterlaten. Als we trauma in een ander licht zouden zetten, zouden we het eerder herkennen als de ballast die we allemaal meedragen. Trauma is onlosmakelijk verbonden met het mens-zijn. Iedereen heeft littekens, onzekerheden en struggles—en dat is oké. Het wordt tijd dat we het begrip trauma lichter maken en erkennen dat het ons allemaal aangaat, hoe groot of klein het ook is.
Misschien heb je geen zin om stil te staan bij minder leuke dingen uit je jeugd. De vinger leggen op die zere plek kan ongemakkelijk voelen, en het lijkt soms makkelijker om het te negeren. Maar juist door dat te erkennen, kun je ballast loslaten die je al zo lang meedraagt. De winst is groot: je gaat er vrijer en lichter door leven. Je lichaam geeft al aan dat er iets verwerkt wil worden, en door in beweging te komen, kan je lichaam het werk doen waar je hoofd nog niet aan toe is.
Wil je hier dieper op ingaan? Maak dan een afspraak voor een gratis kennismakingsgesprek van 30 minuten. Samen kijken we naar jouw situatie en doen we een oefening om direct aan de slag te gaan. Ook zijn er trajectmogelijkheden via je werkgever. Laat je lichaam het werk doen en voel wat je hoofd misschien al lang vergeten is.
